Του Κυριάκου Φιλίνη,
Policy Analyst, ΣΕΒ
Το σύστημα της επαγγελματικής κατάρτισης θα πρέπει να συνδέεται με την αγορά εργασίας, προκειμένου να καλύπτει τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της σε ειδικότητες και δεξιότητες. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, η επαγγελματική κατάρτιση δεν συνδέεται επαρκώς με την αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν ποσοτικές και ποιοτικές ελλείψεις σε ειδικότητες και δεξιότητες, καθώς είτε ο αριθμός των αποφοίτων της υπολείπεται της ζήτησής τους είτε οι γνώσεις και οι δεξιότητες που αποκτούν δεν ανταποκρίνονται στις τεχνολογικές εξελίξεις και στις ανάγκες των σύγχρονων επιχειρήσεων.
Όταν η επαγγελματική κατάρτιση δεν συνδέεται ουσιαστικά με την αγορά εργασίας, οι μαθητές δεν είναι επαρκώς πληροφορημένοι για τις ευοίωνες προοπτικές απασχόλησης σε ορισμένα τεχνικά και τεχνολογικά επαγγέλματα και, ως εκ τούτου, δεν επιλέγουν να ακολουθήσουν την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Ακόμα και οι ίδιοι οι σπουδαστές της δεν είναι πάντοτε επαρκώς πληροφορημένοι σχετικά με τις εναλλακτικές επαγγελματικές επιλογές που έχουν με την ολοκλήρωση των σπουδών τους και τις διαδρομές εκπαίδευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων που πρέπει να ακολουθήσουν για μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία. Επίσης, δεν είναι εξοικειωμένοι με τα σύγχρονα εργαλεία αναζήτησης θέσεων εργασίας (π.χ. LinkedIn), που συχνά αξιοποιούν οι πιο οργανωμένες επιχειρήσεις για την εύρεση ανθρώπινου δυναμικού.
Το γεγονός ότι οι σπουδαστές της επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν αποκτούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζεται η αγορά εργασίας, έχει ως αποτέλεσμα να μην αξιοποιούνται επαρκώς από τις επιχειρήσεις θεσμοί που διευκολύνουν τη μετάβαση των νέων από την εκπαίδευση και κατάρτιση στην αγορά εργασίας, όπως είναι η μαθητεία και η πρακτική άσκηση.
Είναι προφανές ότι η επαγγελματική κατάρτιση δεν εξυπηρετεί στον βαθμό που θα έπρεπε τους σπουδαστές της και τις επιχειρήσεις.
Ο ΣΕΒ με δύο πιλοτικές πρωτοβουλίες του, το «Skills4Jobs για Ηλεκτρολόγους Αυτοματιστές» και το «Skills4Jobs για Τεχνικούς Εφαρμογών Πληροφορικής», που υλοποιεί σε συνεργασία με το ReGeneration, επιχειρεί να καλύψει τα κενά αυτά. Πρόκειται για ολοκληρωμένες δράσεις, οι οποίες ξεκινούν από τη διάγνωση των αναγκών των επιχειρήσεων και λειτουργούν ως «προθάλαμος προετοιμασίας» για την επιτυχή μετάβαση των αποφοίτων της επαγγελματικής κατάρτισης στην αγορά εργασίας.
Οι πρωτοβουλίες αυτές περιλαμβάνουν:
1. Ανάπτυξη τεχνικών δεξιοτήτων, για τους Ηλεκτρολόγους Αυτοματιστές από το ΙΒΕΠΕ-ΣΕΒ και για τους Τεχνικούς Εφαρμογών Πληροφορικής από το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΚΕΔΙΒΙΜ/ΟΠΑ), στη βάση προγραμμάτων που είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των επιχειρήσεων.
2. Ανάπτυξη ήπιων δεξιοτήτων (soft skills)
3. Συμβουλευτική & Μentoring, και
4. Απασχόληση.
Μέσω των ολοκληρωμένων αυτών πρωτοβουλιών, ο ΣΕΒ αφενός διευκολύνει τις επιχειρήσεις-μέλη του να βρουν ανθρώπινο δυναμικό με τις δεξιότητες που χρειάζονται, αφετέρου δίνει την ευκαιρία σε νέες και νέους που έχουν αποφοιτήσει από την επαγγελματική και τεχνολογική εκπαίδευση να απασχοληθούν σε μεγάλες, οργανωμένες και σύγχρονες επιχειρήσεις. Στόχος είναι η σταδιακή επέκταση των πρωτοβουλιών αυτών με περισσότερους συμμετέχοντες, σε άλλες ειδικότητες και γεωγραφικές περιοχές.
Παράλληλα, οι πρωτοβουλίες αυτές συνδέουν την επαγγελματική κατάρτιση με την αγορά εργασίας, καθώς:
– Υλοποιούνται σε ειδικότητες υψηλής ζήτησης στην αγορά εργασίας, όπως αυτές προκύπτουν από έρευνα σε επιχειρήσεις.
– Τα προγράμματα κατάρτισης συνδιαμορφώθηκαν από τους παρόχους κατάρτισης και τις επιχειρήσεις.
– Οι συμμετέχοντες εκτός των τεχνικών δεξιοτήτων αναπτύσσουν και μια σειρά ήπιων δεξιοτήτων που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τις επιχειρήσεις.
– Οι επιχειρήσεις δέχονται τους συμμετέχοντες στις εγκαταστάσεις τους, προκειμένου οι τελευταίοι να έρθουν σε επαφή με την παραγωγική διαδικασία, τις σύγχρονες τεχνολογίες και το εργασιακό περιβάλλον.
– Στελέχη επιχειρήσεων παρέχουν συμβουλές mentoring και παρουσιάζουν παραδείγματα εφαρμογής στην παραγωγική διαδικασία των γνώσεων που αποκτούν οι συμμετέχοντες στο στάδιο της κατάρτισης.
– Παρέχονται ευκαιρίες απασχόλησης στους συμμετέχοντες σε ποιοτικές θέσεις εργασίας και με ανταγωνιστικούς μισθούς σε επιχειρήσεις-μέλη του ΣΕΒ.
Σήμερα, αυτές οι πιλοτικές πρωτοβουλίες βρίσκονται σε υλοποίηση. Πιο συγκεκριμένα εξελίσσεται η κατάρτιση των συμμετεχόντων και πραγματοποιούνται οι επισκέψεις στις επιχειρήσεις.