Της Σοφίκας Παπανικολάου,
γενικής διευθύντριας της Ένωσης Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών
ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ αντιξοότητες των ημερών μας διαμορφώνουν μια πραγματικότητα στην οποία επιχειρήσεις και καταναλωτές πασχίζουν να αντεπεξέλθουν. Ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Το παζλ γενικευμένης αβεβαιότητας που συνθέτουν ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός συμπληρώνει ο επίμονος αντίκτυπος της πανδημίας: Για δύο ολόκληρα χρόνια, οι επιχειρήσεις HoReCa, το μεγαλύτερο κανάλι διάθεσης των προϊόντων του κλάδου, ήταν κλειστές ή λειτουργούσαν υπό καθεστώς αυστηρών περιορισμών. Αυτή η δοκιμασία ήρθε αμέσως μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση, η οποία άφησε τον κλάδο των αλκοολούχων κυριολεκτικά μισό σε μέγεθος από ό,τι τον βρήκε. Σε αυτό το πλαίσιο, τα δυσβάσταχτα φορολογικά βάρη που ούτως ή άλλως σηκώνει -με κυρίαρχο αυτό του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ)- καθιστούν την πίεση ασφυκτική.
ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ που αγοράζετε μια φιάλη αλκοολούχου ποτού αξίας 20 ευρώ, τα 11 ευρώ (το 55% της τιμής πώλησης, δηλαδή) πάνε κατευθείαν στο κράτος. Ειδικότερα, 7,10 ευρώ αντιστοιχούν στον ΕΦΚ και 3,90 ευρώ στον ΦΠΑ. Μόλις τα 9 ευρώ που απομένουν (δηλαδή το 45%) αποτελούν έσοδο το οποίο πρέπει να μοιραστεί ολόκληρη η αλυσίδα αξίας. Στη χώρα μας, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στα αλκοολούχα βρίσκεται στην κορυφή της Ε.Ε. σε σχέση με το κατά κεφαλήν εισόδημα και 40% πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Επιπλέον, βρίσκεται 100% πάνω από τον μέσο όρο 15 χωρών άμεσα ανταγωνιστικών στην Ελλάδα στον τομέα του τουρισμού και περίπου 450% πάνω από αυτόν της γειτονικής Βουλγαρίας και άλλων βαλκανικών κρατών. Γίνεται εμφανές ότι η αποκλιμάκωση του ΕΦΚ σε επίπεδα κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. μπορεί να συμβάλει καθοριστικά σε πολλά πεδία, ξεκινώντας από τα δημόσια έσοδα: Συχνότατα, η υπερφορολόγηση συνδέεται με σχεδόν γραμμικό τρόπο με την αυξημένη φοροδιαφυγή. Επιπλέον, είναι αυτή που πριμοδοτεί έμμεσα το λαθρεμπόριο, με σοβαρότατες συνέπειες για την οικονομία και την έννομη και εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, αλλά και για τη δημόσια υγεία.
ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ της πραγματικής οικονομίας, η αποκλιμάκωση του ΕΦΚ θα βοηθήσει σημαντικά στη μείωση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων επιτόπιας κατανάλωσης, καθιστώντας τες πιο βιώσιμες και ανταγωνιστικές. Επιπρόσθετα, κατανοούμε ότι, ιδιαίτερα σήμερα, που κοινωνία και οικονομία αναμετρώνται με την ακρίβεια, υπάρχει ανάγκη για φορολογική ελάφρυνση και όχι περισσότερα βάρη. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες του ΙΟΒΕ και τις πιο πρόσφατες αναλύσεις μας, αυτή η επιλογή δεν πρόκειται να στερήσει από το κράτος φορολογικά έσοδα, καθώς οι όποιες απώλειες από τα έσοδα ΕΦΚ θα αντισταθμιστούν από την αύξηση των λοιπών φορολογικών εσόδων (ΦΠΑ, φόρος εισοδήματος) χάρη στη διεύρυνση της καταγεγραμμένης κατανάλωσης, και μάλιστα με βιώσιμο τρόπο καθώς εξυγιαίνεται ο ανταγωνισμός, ενισχύονται το ΑΕΠ και η απασχόληση. Σύντομα αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τη νέα κλαδική μελέτη του ΙΟΒΕ, με την προσδοκία πως θα επιβεβαιώσει τη σκοπιμότητα της αποκλιμάκωσης του ΕΦΚ στα αλκοολούχα ποτά.
ΠΑΡΑ τις αντιξοότητες, οι επιχειρήσεις αλκοολούχων ποτών συνεχίζουν να παράγουν αξία για την οικονομία και να συγκροτούν συμμαχίες με εταίρους τους, ώστε να συμβάλουν στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας. Η Συμμαχία «Στηρίζω HoReCa» αποτελεί μια συνάντηση ανάμεσα στην Ένωση Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών και άλλους έξι φορείς εκπροσώπησης επιχειρήσεων και εργαζομένων του κλάδου HoReCa – ο οποίος συνεχίζει να αποτελεί το δυνατότερο, ίσως, χαρτί της οικονομίας της Ελλάδας, παρά τις έντονες δοκιμασίες με τις οποίες αναμετράται. Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι να συμβάλει στον δημόσιο διάλογο με ένα σύνολο θέσεων και δεσμεύσεων για την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα, τον υγιή ανταγωνισμό και την αναπτυξιακή προοπτική της εστίασης και της φιλοξενίας και, κατά συνέπεια, της εθνικής οικονομίας.
ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ αλκοολούχων ποτών έχουν αποδείξει ότι λειτουργούν με υπευθυνότητα. Εδώ και πολλά χρόνια, δρουν για την προώθηση της υπεύθυνης πώλησης και κατανάλωσης αλκοόλ, ενώ συμβάλλουν ενεργά στις προσπάθειες του κράτους να πατάξει το παράνομο εμπόριο, προσφέροντας τεχνογνωσία και καινοτόμα εργαλεία. Ωστόσο, θεωρούμε ότι η αναπροσαρμογή του ΕΦΚ θα αποτελούσε το πιο πολύτιμο όπλο στη φαρέτρα του κράτους για την αποκατάσταση σταθερών και προβλέψιμων φορολογικών εσόδων από τη δραστηριότητα παραγωγής και διάθεσης αλκοολούχων ποτών. Είμαστε πεπεισμένοι ότι, προσεγγίζοντας εν γένει τη σχέση της φορολόγησης αναλογικότερα προς το εισόδημα των Ελλήνων πολιτών, η Πολιτεία μπορεί να κάνει ένα σημαντικό αναπτυξιακό βήμα.
