Του Τρύφωνα Ζ. Αλεξιάδη,
αναπληρωτή τομεάρχη Οικονομικών και βουλευτή Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία
ΟΠΟΤΕ κι αν γίνουν εκλογές στο συνταγματικό όριο των επόμενων 11 μηνών, το δημοκρατικό σύστημα της απλής αναλογικής μας οδηγεί (και πολύ σωστά κάνει) σε κυβέρνηση συνεργασίας τουλάχιστον δύο κομμάτων. Στο χρονικό διάστημα μέχρι τις εκλογές μπορούμε να διαφωνήσουμε, να κατηγορήσουμε, να συγκρουστούμε κ.λπ. για το τι έγινε, ποιος και ποια ευθύνη έχει και πολλά άλλα συνηθισμένα σε προεκλογικές περιόδους. Χρήσιμα και αναγκαία βεβαίως, αλλά μάλλον απασχολούν τον ιστορικό του μέλλοντος!
ΣΚΟΠΟΣ του κειμένου αυτού είναι να συνεισφέρει στον αναγκαίο διάλογο που πρέπει να γίνει ΠΡΙΝ από τις εκλογές, για τις προτάσεις που θα οδηγήσουν στην αναγκαία προγραμματική σύγκλιση και τον σχηματισμό κυβέρνησης ΜΕΤΑ. Για παράδειγμα, πρέπει να κουβεντιάσουμε αν θέλουμε περισσότερα νοσοκομεία και ενίσχυση της δημόσιας υγείας ή κλείσιμο και κατεδάφιση νοσοκομείων και ενίσχυση της ιδιωτικής υγείας! Οι προτάσεις αυτές δεν είναι φανταστικές. Απασχόλησαν τον δημόσιο διάλογο τα προηγούμενα χρόνια, μέχρι να έρθει ο οδοστρωτήρας της πανδημίας και να αποδείξει τις σαχλαμάρες και τις ιδεολογικές εμμονές καλοπληρωμένων κονδυλοφόρων… και όχι μόνο!
ΕΓΩ θα περιοριστώ στο επαγγελματικό – επιστημονικό – πολιτικό πεδίο που υπηρετώ από τα φοιτητικά μου χρόνια. Σε προτάσεις για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Οι προτάσεις αυτές δεν κατέχουν τη μοναδική αλήθεια, ούτε είναι γραμμένες στην πέτρα. Συμβάλλουν μεθοδολογικά στην έναρξη του αναγκαίου διαλόγου, για όσους φυσικά θεωρούν ότι ο διάλογος και η συνεργασία αποτελούν θεμέλια προόδου και δημοκρατίας.
1. Προσδιορισμός αριθμητικού στόχου: Τα ετήσια έσοδα του προϋπολογισμού είναι της τάξης των 50 δισ. ευρώ. Υπολογισμοί ινστιτούτων, ευρωπαϊκών φορέων, πανεπιστημίων κ.ά. υπολογίζουν ότι η Ελλάδα χάνει ΕΤΗΣΙΑ περίπου 15 δισ. από φοροδιαφυγή – λαθρεμπόριο – διαφθορά. Από αυτά περίπου 6-9 δισ. (ανάλογα με τη χρονιά και τις ειδικές συνθήκες) είναι το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ», δηλαδή τα χρήματα που χάνουμε στον τομέα του ΦΠΑ. Διαφορετικά ποσά (μεγαλύτερα) είναι η λεγόμενη «μαύρη οικονομία». Είναι ευνόητο και στον πλέον αδαή η αναγκαιότητα να εισπραχθεί όσο το δυνατό μεγαλύτερο από το ποσό αυτό και το ποιες κοινωνικές – αναπτυξιακές και άλλου είδους πολιτικές θα μπορούσαμε να χρηματοδοτήσουμε. Σαφές είναι επίσης ότι όσο μειώνεις φοροδιαφυγή και λαθρεμπόριο, τόσο χρηματοδοτείς (και λειτουργεί ανταποδοτικά και από το πρώτο λεπτό) ελεγκτικές υποδομές, αναγκαίο εξοπλισμό, πρόσληψη προσωπικού κ.λπ. Πρόταση: Η άμεση χρηματοδότηση σε ελληνικό ΑΕΙ για τη σύνταξη σχετικής οικονομοτεχνικής μελέτης προσδιορισμού απωλειών δημοσίων εσόδων και η επικαιροποίησή της σε ετήσια βάση για τα επόμενα 10 έτη.
2. Αύξηση εσόδων Δημοσίου και επιχειρήσεων: Οι απώλειες για φοροδιαφυγή – λαθρεμπόριο δεν αφορούν μόνο το Δημόσιο. Αφορούν:
Το Σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που έχει ανάλογες απώλειες από μαύρη – αδήλωτη εργασία.
Τα έσοδα Αυτοδιοίκησης, περιβαλλοντικών φόρων που σχετίζονται έμμεσα ή άμεσα με το συγκεκριμένο ζήτημα.
Τα έσοδα και την ανταγωνιστικότητα επιχειρήσεων, που αντιμετωπίζουν είτε αθέμιτο ανταγωνισμό από παρανομούντες, είτε χάνουν μερίδια αγοράς (π.χ. λαθρεμπόριο καπνικών ειδών).
Τη δημόσια υγεία λόγω της κυκλοφορίας προϊόντων (ειδικά διατροφής) που δεν είναι αποτέλεσμα νόμιμης διαδικασίας και προδιαγραφών.
3. Ελεγκτικοί μηχανισμοί: Το αυτονόητο (που δεν έγινε τα προηγούμενα, ειδικά τα μνημονιακά έτη) είναι η λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών (Φορολογικοί – Τελωνειακοί – Οικονομική Αστυνομία – Λιμενικό κ.λπ.) με μια απλή και δοκιμασμένη μέθοδο. Να αντιγράψουμε τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές, όπως άλλωστε κατά καιρούς προτρέπουν διεθνείς οργανισμοί.
Συγκεκριμένα:
Αύξηση του προσωπικού, πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ανά εκατομμύριο κατοίκων. Η Ελλάδα είναι πύλη εισόδου για την Ευρώπη, έχει ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά, υψηλά ποσοστά παραβατικότητας κ.ά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το τελωνείο Κήπων στον Έβρο όπου από την ελληνική πλευρά υπηρετούν (σε κτήρια που θυμίζουν τρίτο κόσμο!) 50 τελωνειακοί, 24 ώρες, 365 μέρες και από την πλευρά της Τουρκίας πάνω από 150 (!) σε κτήρια που θυμίζουν ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Επίλυση μισθολογικών, κτηριακών και διοικητικών προβλημάτων που δυσκολεύουν το έργο των μηχανισμών αυτών.
Προμήθεια του πλέον σύγχρονου εξοπλισμού, οχημάτων, πλοίων κ.λπ. που να συνεισφέρουν και να διευκολύνουν το έργο τους.
Άμεση προμήθεια για τελωνεία – εφορίες:
Α) Συστημάτων γεωεντοπισμού σε οχήματα – πλοία κ.λπ. μέσα μεταφοράς καυσίμων και εμπορικών υλικών.
Β) Ολοκλήρωση – εφαρμογή – έλεγχος συστήματος ιχνηλασιμότητας καυσίμων.
Γ) Ολοκλήρωση – εφαρμογή – έλεγχος με προτεραιότητα στα ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ (!) και μετά σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων.
Δ) Συστημάτων καταγραφής πινακίδων – οχημάτων σε πύλες εισόδου – εξόδου και σε επιλεγμένα σημεία της χώρας.
Ε) Σταθερών και κινητών συστημάτων ψηφιακής απεικόνισης περιεχομένου (x-ray κ.ά.) για έλεγχο φορτηγών – εμπορευματοκιβωτίων κ.λπ.
4. Σταθερότητα φορολογικού συστήματος: Το περίφημο ανέκδοτο της ανάπτυξης δεν σχετίζεται μόνο με τις «επενδύσεις», αλλά κυρίως με τη σταθερότητα του φορολογικού συστήματος. Αυτό μπορεί να γίνει με:
Περιορισμό (στα απολύτως αναγκαία) των αλλαγών στο φορολογικό σύστημα. Αυτή ειδικά η κυβέρνηση έχει σπάσει κάθε αρνητικό ρεκόρ, αφού από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι σήμερα έχει αλλάξει (με νόμους, τροπολογίες κ.λπ.) 54 φορές το φορολογικό μας σύστημα. Η σταθερότητα θα βοηθήσει επιχειρήσεις – ελεγκτές – λογιστές να κατανοήσουν – εφαρμόσουν ένα δύσκολο σύστημα, που πρέπει βεβαίως να απλοποιηθεί και να εναρμονιστεί στα ευρωπαϊκά δεδομένα και ειδικά στα θέματα φορολογικού ανταγωνισμού.
Δέσμευση για ορθή νομοθέτηση. Ένα φορολογικό νομοσχέδιο στη Βουλή αμέσως μετά τον προϋπολογισμό και ψήφιση νέων νομοσχεδίων αλλά και τροπολογιών με αυξημένη πλειοψηφία.
Συγκρότηση Εθνικού Συμβουλίου Φορολογικής Πολιτικής: Να λειτουργεί με ευθύνη του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και να θεσμοθετηθεί ως ο αναγκαίος χώρος διαλόγου – μελέτης – τεκμηρίωσης για θέματα φορολογικής πολιτικής – φοροδιαφυγής – λαθρεμπορίου. Αναγκαία η διατύπωση γνώμης του, πριν την κατάθεση οποιασδήποτε σχετικής διάταξης στη Βουλή.
