Του Χρήστου Σταϊκούρα
Υπουργού Οικονομικών
Έπειτα από μια εξαιρετικά απαιτητική, «πυκνή» σε παγκόσμιες δοκιμασίες και προκλήσεις, αλλά συνάμα έντονα εποικοδομητική, για την Ελλάδα, χρονιά, κατά την οποία η χώρα μας κατάφερε να ανακτήσει σχεδόν στο σύνολό τους τις απώλειες της πανδημίας στο μέτωπο της οικονομίας, ενισχύοντας παράλληλα την αξιοπιστία και την ανταγωνιστικότητά της, διανύουμε ήδη τα πρώτα βήματα του 2022. Ενός έτους με έντονες αβεβαιότητες και μεγάλες προκλήσεις, τις οποίες κληροδότησε η περασμένη χρονιά, αλλά και έτους ελπιδοφόρου, με σημαντικές ευκαιρίες.
Οι προκλήσεις συνδέονται, κυρίως, με τη δίδυμη κρίση, υγειονομική και ενεργειακή. Είναι γεγονός ότι οι μεταλλάξεις του Covid-19 έχουν περιπλέξει τη μάχη για τον έλεγχο και τον σταδιακό τερματισμό της πανδημίας. Έχουν δε αναγκάσει όλο και περισσότερες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, να λάβουν νέα, αυστηρότερα μέτρα για την ανάσχεση της μετάδοσης του ιού. Μέτρα που δημιουργούν περιορισμούς στην οικονομική δραστηριότητα και αναπόφευκτα ορθώνουν εμπόδια στην ομαλή πορεία και στην ανάπτυξη κάθε οικονομίας. Επιπλέον, η ενεργειακή κρίση και η μετακύλισή της στις τιμές των προϊόντων απαιτούν διαρκή εγρήγορση, αλλά και νέους πόρους, ώστε το κράτος να συνεχίσει να παρέχει στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για όσο χρειαστεί, όπως συστηματικά πράττει τα τελευταία δύο χρόνια.
Στήριξη που, για άλλη μια φορά, απεδείχθη έμπρακτα την περασμένη εβδομάδα, με νέα μέτρα, ύψους 400 εκατ. ευρώ, για την αντιστάθμιση των αυξήσεων του ενεργειακού κόστους τον μήνα Ιανουάριο σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, καθώς και με πρόσθετα μέτρα αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις.
Ωστόσο, ακόμα και σε αυτό το ρευστό περιβάλλον υψηλών αβεβαιοτήτων, το 2022 θα αποτελέσει έτος περαιτέρω προόδου για τη χώρα μας. Άλλωστε, όπως ξεκάθαρα αποδείχτηκε το 2021, η ελληνική οικονομία διαθέτει, πλέον, ισχυρή ανθεκτικότητα, γερά θεμέλια και ισχυρή δυναμική. Οι προοπτικές της είναι θετικές και η πορεία της προδιαγράφεται ανοδική, παρά τα όποια προσκόμματα. Και τούτο διότι, παρά τις -αναμφίβολα, σημαντικές- δυσκολίες που συνθέτουν τη «φωτογραφία» της τρέχουσας περιόδου, δηλαδή αναζωπύρωση της πανδημίας και άνοδος των τιμών, η μεγάλη εικόνα της οικονομίας μας περιέχει ισχυρά θεμελιώδη, που καταδεικνύουν συνέχιση των υψηλών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης και μετάβαση από την ισχυρή ανάκαμψη του 2021 σε ταχεία, βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη το 2022.
Ενδεικτικά:
- Η οικονομία ανέκαμψε εντυπωσιακά το 2021. Η αύξηση του ΑΕΠ στο σύνολο του έτους, με βάση τις εκτιμήσεις του Προϋπολογισμού, τοποθετείται κοντά στο 7%. Εκτίμηση μάλλον συντηρητική, με βάση τους πρόδρομους δείκτες της οικονομίας και τις συγκλίνουσες προβλέψεις της αγοράς.
- Η σύνθεση της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας βελτιώνεται, αφού η ανάκαμψη οδηγείται σε μεγάλο βαθμό από αύξηση επενδύσεων, βιομηχανικής παραγωγής και εξαγωγών. Συνεπώς, διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για ανάπτυξη διαρκείας και όχι ένα δημοσιονομικό «πυροτέχνημα».
- Η ανεργία συνεχώς αποκλιμακώνεται, έχοντας συρρικνωθεί πάνω από 3% από το 2019.
- Η σύσταση νέων επιχειρήσεων έχει ενισχυθεί ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά. Το 2021 άνοιξαν περισσότερες επιχειρήσεις και έκλεισαν πολύ λιγότερες, διαψεύδοντας όλες τις «Κασσάνδρες». Οι καταθέσεις των πολιτών αυξήθηκαν κατά 35 δισ. ευρώ την περίοδο 2019-2021.
- Το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, κυρίως μέσα από τις μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ενισχύθηκε σημαντικά, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του προηγούμενου έτους. Επιπλέον, προχωρήσαμε ήδη από την 1η Ιανουαρίου σε αύξηση του κατώτατου μισθού και θα ακολουθήσει δεύτερη, πιο γενναία, αύξηση τον Μάιο.
- Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές διαρκώς αυξάνονται και εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 52 δισ. ευρώ στο τέλος του 2021, έναντι 40 δισ. ευρώ το 2019.
Καταγράφεται, συνεπώς, μια όχι μόνο ποσοτική, αλλά και ποιοτική αναβάθμιση κρίσιμων επιμέρους στοιχείων της οικονομίας, που σε συνδυασμό με σειρά άλλων θετικών οικονομικών εξελίξεων, όπως η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τα ελληνικά ομόλογα, καθώς και οι επανειλημμένες «ψήφοι εμπιστοσύνης» στην ασκούμενη οικονομική πολιτική από διεθνείς εταίρους, οίκους, αγορές και επενδυτές, πιστοποιούν ότι κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση.
Τα γενναία μέτρα στήριξης την τελευταία ταραχώδη διετία της πανδημίας, οι διαρθρωτικές αλλαγές και οι πολιτικές μείωσης φόρων που υλοποιούνται από τον Ιούλιο του 2019 -ακόμα και μέσα στη δίνη της υγειονομικής κρίσης- απέδωσαν. Η κοινωνία και η οικονομία μας, όχι απλώς άντεξαν, αλλά επέδειξαν αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα, ανασυντάχθηκαν και, πλέον, είναι στην κατάλληλη θέση, ώστε η χώρα να κάνει από φέτος το μεγάλο αναπτυξιακό άλμα, τη μετάβαση σε έναν ενάρετο κύκλο ανάπτυξης, εφόσον φυσικά οι εξελίξεις στο υγειονομικό πεδίο ακολουθήσουν ομαλή πορεία.
Έχουμε πλήρη επίγνωση ότι ο δρόμος μπροστά μας είναι, ακόμη, ανηφορικός και γεμάτος εμπόδια, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να τον διανύσουμε επιτυχώς. Λειτουργούμε με σχέδιο και διορατικότητα, έτσι ώστε να παρακάμπτουμε τις όποιες αναταράξεις οφείλονται σε οποιουσδήποτε παράγοντες και να διαφυλάξουμε την οικονομική σταθερότητα για το σήμερα και το αύριο. Ξέρουμε πού είμαστε, ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε, ξέρουμε πώς να πάμε.