Ολοένα περισσότερες εταιρείες τάσσονται υπέρ της προστασίας των θαλασσών από την παράνομη, λαθραία και μη ρυθμισμένη αλιεία (Illegal, unreported, unregulated – IUU) και στοιχίζονται πίσω από τον στόχο 14 της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ.Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι για τον σκοπό αυτό συντονίζονται επιχειρήσεις από όλο το φάσμα της οικονομίας και όχι μόνο ιχθυοκαλλιέργειες ή εταιρείες τροφίμων.
Πρόσφατα η ΑΧΑ προσυπέγραψε το Σύμφωνο που αναφέρεται στην προστασία των θαλασσών και ειδικότερα στην παράνομη και ανεξέλεγκτη αλιεία. Σημειώνεται ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες παρέχουν κάλυψη σε αλιευτικούς στόλους για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Παράλληλα, προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες για την καλύτερη πρόληψη κινδύνων, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υιοθέτηση πρακτικών που θα συνεισφέρουν στην προστασία των θαλασσών. Οι υπογράφοντες το Σύμφωνο για την προστασία των θαλασσών αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία να προχωρούν σε ασφάλιση αλιευτικών σκαφών.
Οι ωκεανοί
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι ωκεανοί του κόσμου και τα συστατικά τους στοιχεία όπως η θερμοκρασία, η χημεία, τα ρεύματα και η θαλάσσια ζωή, είναι αυτοί που δίνουν ώθηση στα παγκόσμια συστήματα, κάνοντας τη Γη κατοικήσιμη για την ανθρωπότητα. Οι ωκεανοί καλύπτουν τα 3/4 της επιφάνειας της Γης, περιλαμβάνουν το 97% του νερού του πλανήτη, ενώ αντιπροσωπεύουν το 99% του χώρου σε όγκο όπου ζουν έμβια όντα. Περισσότερα από 3 δισ. άνθρωποι εξαρτώνται από τη θαλάσσια και την παράκτια βιοποικιλότητα για τον βιοπορισμό τους. Σε παγκόσμιο επίπεδο η αγοραία αξία των θαλάσσιων και των παράκτιων πόρων και βιομηχανιών υπολογίζεται ότι ανέρχεται στα 3 τρισ. ετησίως, με άλλα λόγια το 5% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Η θαλάσσια αλιεία απασχολεί είτε έμμεσα είτε άμεσα περισσότερα από 200 εκατ. ανθρώπους. Οι επιχορηγήσεις για την αλιεία συντελούν στην ταχεία μείωση πολλών ειδών ψαριών, ενώ αποτρέπουν τις προσπάθειες για διάσωση και αποκατάσταση της παγκόσμιας αλιείας, με αποτέλεσμα ο κλάδος αυτός να αποκομίζει 50 εκατ. δολ. ετησίως λιγότερα απ’ ό,τι θα μπορούσε.
Μέσω του Στόχου 14 επιδιώκεται:
- Έως το 2025, πρόληψη και σημαντική μείωση όλων των μορφών θαλάσσιας ρύπανσης, ιδίως της ρύπανσης από χερσαίες δραστηριότητες.
- Έως το 2020, βιώσιμη διαχείριση και προστασία των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων ώστε να επιτευχθούν υγιείς και παραγωγικοί ωκεανοί.
- Ελαχιστοποίηση και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της οξίνισης των ωκεανών, μέσω της ενίσχυσης της επιστημονικής συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα.
- Έως το 2020, αποτελεσματική ρύθμιση της αλιευτικής συγκομιδής και τερματισμός της υπεραλίευσης, της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας.
- Έως το 2020, διατήρηση τουλάχιστον του 10% των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών, σύμφωνα με το εθνικό και διεθνές δίκαιο.
- Έως το 2020, απαγόρευση συγκεκριμένων μορφών επιδοτήσεων αλιείας, οι οποίες συντελούν στην πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα και την υπερεκμετάλλευση, εξάλειψη των επιδοτήσεων που ενισχύουν την παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία.
- Έως το 2030, αύξηση των οικονομικών ωφελειών για τα μικρά νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη και τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες από τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων, μέσω της βιώσιμης διαχείρισης της αλιείας, των υδατοκαλλιεργειών και του τουρισμού.
Στόχος είναι επίσης η αύξηση της επιστημονικής γνώσης, με ανάπτυξη των ερευνητικών ικανοτήτων και μεταφορά της θαλάσσιας τεχνολογίας, λαμβάνοντας υπόψη τα Κριτήρια και τις Κατευθυντήριες Γραμμές σχετικά με τη Μετάδοση της Θαλάσσιας Τεχνολογίας της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής, έτσι ώστε να βελτιωθεί η υγεία των ωκεανών και να ενισχυθεί η συμβολή της θαλάσσιας βιοποικιλότητας στην ανάπτυξη των αναπτυσσόμενων χωρών και ιδίως των μικρών αναπτυσσόμενων νησιωτικών κρατών και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών. Προτείνεται η παροχή πρόσβασης των παραδοσιακών αλιέων μικρής κλίμακας στους θαλάσσιους πόρους και τις αγορές, καθώς και η ενίσχυση της διατήρησης και της βιώσιμης χρήσης των ωκεανών και των πόρων τους, μέσω της εφαρμογής του διεθνούς δικαίου, όπως προβλέπεται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
