Του Βασίλη Κοντοζαμάνη*
Η πανδημία μάς χτύπησε την πόρτα σε μια ιδιαίτερη συγκυρία τόσο για το σύστημα Υγείας της χώρας όσο και την ελληνική οικονομία. Προέκυψε τη στιγμή που η χώρα έκανε τα πρώτα σταθερά βήματα της εξόδου από την οικονομική κρίση, αλλά και την ώρα που το Εθνικό Σύστημα Υγείας έκλεινε έναν κύκλο τριακονταετίας και η ανάγκη ολικού επανασχεδιασμού και εκσυγχρονισμού του ήταν εκ των πραγμάτων δεδομένη.
Είναι γεγονός ότι η πανδημία αιφνιδίασε την παγκόσμια κοινότητα και μας συνειδητοποίησε στο θέμα των υγειονομικών κρίσεων, καθώς τίποτα δεν αποκλείει, και στο μέλλον η ανθρωπότητα να βρεθεί αντιμέτωπη με ανάλογες καταστάσεις.
Η εμφάνιση και η συνεχιζόμενη προσπάθεια αντιμετώπισης του Covid-19 ανέδειξε την ανάγκη μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την πρόβλεψη, την πρόληψη και διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.
Από την άλλη η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα αντέδρασε άμεσα καταφέρνοντας να παράξει αποτελεσματικά εμβόλια κυριολεκτικά σε χρόνους – ρεκόρ, καλλιεργώντας βάσιμες ελπίδες ότι η πανδημία σύντομα θα ελεγχθεί.
Η πανδημία οδήγησε στην αναθεώρηση πολλών στερεοτύπων σε σχέση με το χώρο της Υγείας καθώς αποδείχτηκε ότι ο συντονισμός και οι οργανωμένες προσπάθειες που έγιναν και γίνονται τον τελευταίο χρόνο κατάφεραν να πετύχουν θεαματικά αποτελέσματα στον τρόπο με τον όποιο η κυβέρνηση και οι υπηρεσίες Υγείας διαχειρίστηκαν την υγειονομική κρίση.
Ταυτόχρονα η πανδημία αποτέλεσε και αφορμή για των ανασχεδιασμό ακόμη και βασικών δομών του συστήματος της Δημόσιας Υγείας, το οποίο εκσυγχρονίζουμε εμπλουτίζοντάς το τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και σε υλικοτεχνικές υποδομές.
Μέσα στην περίοδο αυτή της πανδημίας γίνεται μια τεράστια προσπάθεια στελέχωσης κρίσιμων τομέων του συστήματος. Στην αρχή της πανδημίας είχαμε προγραμματίσει 2.000 προσλήψεις επικουρικού προσωπικού και έχουμε ξεπεράσει τις 10.000 προσλήψεις. Μέσα στο 2020 προκηρύχθηκαν 1.420 θέσεις μόνιμου προσωπικού και η διαδικασία αυτή συνεχίζεται με την πρόσφατη προκήρυξη άλλων 940 θέσεων μόνιμου ιατρικού προσωπικού.
Η βούληση της κυβέρνησης για ενίσχυση του υγειονομικού και λοιπού προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία και κέντρα υγείας είναι εκφρασμένη με πράξεις, όπως δεδομένη είναι και η συνεχής προσπάθειά μας για περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών στον τομέα της Υγείας.
Επιπλέον, δημιουργήσαμε ένα νέο περιβάλλον συνεργασίας με τον τομέα των ιδιωτικά προσφερόμενων ιατρικών υπηρεσιών, όπως επίσης και με τις υγειονομικές μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ενισχύσαμε τον τομέα της επιδημιολογικής επιτήρησης. Ξεκινήσαμε στην αρχή της πανδημίας με 800 τεστ την ημέρα και μέσα σε ένα χρόνο φτάσαμε να κάνουμε περισσότερα από 60.000 τεστ την ημέρα. Ήμασταν η πρώτη χώρα η οποία έφερε το rapid test, πριν από τους άλλους Ευρωπαίους εταίρους, και τώρα πάλι πρωτοπορώντας γινόμαστε η πρώτη χώρα που καθιέρωσε την παροχή self tests για την ανίχνευση του κορονοϊού που χορηγούνται από τα φαρμακεία εντελώς δωρεάν.
Πέρα από κάθε πολιτική βούληση και πέρα από κάθε οικονομική δαπάνη αυτό που μένει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο συνέβη στους 15 σχεδόν μήνες της πανδημίας, είναι η τιτάνια προσπάθεια των γιατρών, των νοσηλευτών και των υπόλοιπων εργαζομένων στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας.
Ολόκληρη η Ελλάδα αποτελεί αυτή τη στιγμή μια ενιαία υγειονομική περιφέρεια και διαχειριζόμαστε όλα τα περιστατικά με στόχο να μη μείνει ούτε ένας συμπολίτης μας χωρίς την απαραίτητη ιατρική φροντίδα.
Παρά τις δυσκολίες και τις καθημερινές προκλήσεις όλο το σύστημα δίνει καθημερινά τη μάχη προκειμένου να ελέγξει την υγειονομική κρίση. Αισιοδοξούμε ότι στο άμεσο μέλλον θα καταφέρουμε να επιπεδώσουμε την καμπύλη των κρουσμάτων και σε συνδυασμό με τους εμβολιασμούς να επιστρέψουμε στην κανονικότητα.
Όμως η μάχη κατά της πανδημίας που αργά ή γρήγορα θα κερδηθεί ολοκληρωτικά, δεν μας αποσπά και από τους άλλους στόχους που έχουμε ως κυβέρνηση θέσει για την Υγεία.
Εστιάζουμε στη δημόσια υγεία υπό το πρίσμα των εργαλείων που παρέχει η έννοια της «Νέας Δημόσιας Υγείας» η οποία και αποτελεί την κύρια στρατηγική μας. Από τη στενή διοίκηση και διαχείριση των υπηρεσιών ιατρικής περίθαλψης μεταβαίνουμε σε ένα ευρύτερο πλαίσιο διαχείρισης και ελέγχου των μειζόνων παραγόντων κινδύνου για την υγεία.
Παρέχουμε ολοκληρωμένη φροντίδα για τους ασθενείς με χρόνια νοσήματα σε εξειδικευμένες δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ξεκινώντας από το διαβήτη και την υπέρταση.
Ενισχύουμε το ρόλο της γενικής/οικογενειακής ιατρικής στην Ελλάδα και της πρωτοβάθμιας φροντίδας. Οι ομάδες επαγγελματιών υγείας πρώτης επαφής (ιατροί, κοινοτικοί νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί κα) θα λειτουργούν ως αρωγοί των ασθενών στη μακρά πορεία της διαχείρισης ενός νοσήματος.
Εισάγουμε τη λογοδοσία. Το υπουργείο, τα νοσοκομεία και όλοι οι φορείς του τομέα της υγείας πρέπει να λογοδοτούν. Για λόγους διαφάνειας αλλά και γνώσης για το πώς χρησιμοποιούνται τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη. Η δημοσιοποίηση των λειτουργικών και οικονομικών στοιχείων των φορέων υγείας σε τακτική βάση είναι υποχρεωτική.
Προς την κατεύθυνση αυτή προχωρήσαμε άμεσα στην ίδρυση του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας των Υπηρεσιών Υγείας, που θα αξιολογεί όλους τους φορείς της υγείας, θα δημοσιεύει αποτελέσματα, θα ελέγχει κατά πόσο οι πάροχοι υγείας εφαρμόζουν τα μέτρα για την επίτευξη των εθνικών στόχων ποιότητας και θα παρέχει κατευθύνσεις για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας.
Επίσης, οι πολίτες θα αξιολογούν την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας, όπως συμβαίνει σε κάθε σύγχρονο κράτος, με εργαλεία μέτρησης της εμπειρίας τους κατά την επαφή τους με το σύστημα υγείας και των αναφορών εκβάσεων.
Αποσκοπούμε να προσθέσουμε αξία στην Υγεία με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής που σχετίζεται με αυτήν και στοχεύει στην αύξηση όχι μόνο των ετών ζωής, αλλά κυρίως των ετών ζωής σε ευεξία που μπορεί να επιτευχθεί με την πρωτοβάθμια φροντίδα, την πρόληψη και τον προσυμπτωματικο έλεγχο, την έμφαση στη φροντίδα της οικογένειας και τον έλεγχο των συμπεριφορικών και κοινωνικών παραγόντων (φτώχεια, ανεργία) κινδύνου για την υγεία.
Αποσκοπούμε να προσθέσουμε αξία στην ιατρική περίθαλψη με την αποδοτική χρήση των ανθρωπίνων, υλικών και οικονομικών πόρων μέσω της επιχειρησιακής βελτίωσης των νοσοκομείων.
Αποσκοπούμε επίσης στην αναπτυξιακή αξία του υγειονομικού τομέα με τη βελτίωση της παραγωγής φροντίδας, έρευνας και εκπαίδευσης και ως εκ τούτου τη δημιουργία θέσεων εργασίας και συμβολής στην αύξηση του ΑΕΠ.
Οι υπηρεσίες της Υγείας αποτελούν μια συνεχή πρόκληση και ουσιαστικά αποτελούν μέτρο προόδου για κάθε κοινωνία. Εμείς συνεχίζουμε να μαχόμαστε για να προσφέρουμε ένα βελτιωμένο και αποτελεσματικό σύστημα Υγείας στον ελληνικό λαό. Θα ανταποκριθούμε στην πρόκληση και θα πετύχουμε.
