Πού στέκονται οι κινεζικές τράπεζες σήμερα, και πώς αντιμετωπίζουν τις αλλαγές στη ναυτιλιακή βιομηχανία;
«Η σταθεροποίηση του Σχεδίου Δημόσιας Πολιτικής και η συνεχής ανάπτυξη οικονομίας της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας έχουν συμβάλει στην επέκταση της τραπεζικής χρηματοδότησης κατά 10% την τελευταία πενταετία. Αυτή αναμένεται να συνεχιστεί, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν εμφανείς ενδείξεις μείωσης της ζήτησης για χρηματοδότηση.
Η οικονομική κρίση που επικρατεί την τελευταία δεκαετία έχει επηρεάσει έντονα και την κινεζική ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα καθώς και το σύνολο της κινεζικής ναυτικής βιομηχανίας. Η κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, αντιλαμβανόμενη τις συνθήκες του γενικότερου οικονομικού περιβάλλοντος αλλά και τις συνθήκες έντονου εσωτερικού ανταγωνισμού που επικρατούν, δεν έχει παρέμβει με μέτρα προστασίας των διαφόρων κλάδων που επηρεάστηκαν από την κρίση, παρά μόνο έλαβε μέτρα αναδιοργάνωσης αυτών, όπως η συγχώνευση των εταιρειών COSCO και China Shipping το 2016. Επίσης, όπως είναι γνωστό, το σύνολο των ναυπηγείων της χώρας θα αναδιοργανωθεί μέσω των δύο βασικών ενώσεών τους, CSSC και CSIC».
Πού οφείλεται η ενδυνάμωση της χρηματοδότησης της ναυτιλίας από την κινεζική αγορά και πώς βλέπετε τη συνέχεια;
«Η δημιουργία και εξέλιξη της κινεζικής ναυτιλιακής τραπεζικής χρηματοδότησης έγινε κυρίως για τη στήριξη της ναυπηγικής βιομηχανίας, καθώς απεδείχθη τεράστια πηγή εισροής συναλλάγματος. Η χρηματοδότηση παρέχεται από τις συστημικές τράπεζες China Development Bank, China Export & Import Bank. Λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης του κινεζικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και την αθρόα εισροή έμπειρων στελεχών από τις τράπεζες στις μεγάλες εταιρείες leasing (εταιρείες μακροχρόνιας μίσθωσης), οι τελευταίες άρχισαν να διαδραματίζουν έναν όλο και πιο αυξημένο ρόλο στην παγκόσμια ναυτιλιακή χρηματοδότηση τα τελευταία χρόνια. Η Λαϊκή Δημοκρατίας της Κίνας έχει αναδυθεί σε έναν γίγαντα της ναυτιλιακής χρηματοδότησης όχι μόνο μέσω των εταιρειών leasing (μακροχρόνιας μίσθωσης) αλλά και μέσω κρατικών επενδυτικών εταιρειών, οι οποίες έχουν αρχίσει να συμμετέχουν στη ναυτιλία».
Ποιοι είναι οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς και ποιος ο ρόλος τους;
«Οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες τραπεζικού leasing (CDB leasing, ICBC leasing, BOCOMM leasing, CMB leasing και MINSHENG leasing) κατέχουν το 80% της χρηματοδότησης, με μέσο χαρτοφυλάκιο της τάξης των 6 και 8 δισ. δολ., με την έκθεσή τους να τείνει αυξητικά χρόνο με τον χρόνο. Ορισμένες δε εξ αυτών έχουν αναπτύξει δραστηριότητα στη λειτουργική μίσθωση (operating leasing) χρησιμοποιώντας την εμπειρία τους στην αγορά. Η δραστηριότητα αυτή τους κάνει ουσιαστικά πλοιοκτήτες που τους επιτρέπει να εκμεταλλευτούν τον χαμηλό κύκλο που διανύουμε και τους βοηθά να συνεργαστούν από άλλη σκοπιά με πλοιοκτήτες παγκοσμίου φήμης, όπως οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες».
Τι απέγινε με τη συμβατική τραπεζική χρηματοδότηση; Ουσιαστικά από εκεί ξεκινήσαμε και καταλήξαμε στις δομές του leasing. Γιατί;
«Ο παραδοσιακός τρόπος χρηματοδότησης έχει περιοριστεί σε εφοπλιστές πρώτης κλίμακας με μεγάλη κεφαλαιακή βάση και πολλά πλοία, και το συνολικό χαρτοφυλάκιο έχει περιοριστεί λόγω των μεγάλων αναδιαρθρώσεων της τελευταίας πενταετίας. Οι τράπεζες λοιπόν αποφεύγουν να λαμβάνουν οι ίδιες τον κίνδυνο της ναυτιλίας όλο και περισσότερο. Δυστυχώς συσσωρεύθηκαν αρκετά προβληματικά δάνεια. Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν οι τράπεζες να απαλλαγούν από μη εξυπηρετούμενα δάνεια τελικά ήταν να τα πουλήσουν στις μεγάλες εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (Asset Management), εταιρείες που ανήκουν στο κράτος. Αντίθετα, οι εταιρείες leasing ως ιδιωτικές εταιρείες είναι πιο ευέλικτες στη διαχείριση τέτοιων δανείων, αφού μπορούν ακόμη και να προχωρήσουν σε Λειτουργική Μίσθωση (Operating Lease) με διάφορες ευέλικτες λύσεις χρηματοδότησης με πολύ ανταγωνιστικό κόστος χρηματοδότησης».
Πώς ακριβώς συμμετέχουν οι κρατικές εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (Asset Management Companies);
«Οι εταιρείες αυτές αγοράζουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα περιουσιακά στοιχεία από τις τράπεζες. Όταν συγκεντρωθεί ένας συγκεκριμένος όγκος αξιών των περιουσιακών στοιχείων δημιουργούν ένα ναυτιλιακό επενδυτικό σχήμα (Shipping Fund) στο οποίο συμμετέχουν τράπεζες και διαχειριστές. Ένα γνωστό επενδυτικό σχήμα είναι η Xinda Cosco Shipping Fund. Έτσι τα πλοία ξαναμπαίνουν στην αγορά με άλλα σχήματα και αποπληρώνεται η επένδυση. Σε άλλες περιπτώσεις οι εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (Asset Management Companies) ιδρύουν εταιρείες leasing για να εισέλθουν και αυτές στη ναυτιλιακή αγορά».
Από μεριάς Κίνας υπάρχει ενδιαφέρον συμμετοχής ελληνικών εταιρειών σε τέτοιες συμπράξεις;
«Βεβαιότητα. Αυτό ουσιαστικώς κάνουμε στην XRTC, προσπαθώντας να ενώσουμε επενδυτικά ενδιαφέροντα με κοινούς στόχους εντός της ναυτιλιακής αγοράς. Φαίνεται πολύ πιο δύσκολο από ό,τι είναι, αλλά όταν ξέρεις τους κανόνες τα καταφέρνεις».