Skip to main content

Ποια είναι τα «βακτήρια αντικατοπτρισμού» που απειλούν τη ζωή στη Γη;

Πρόκειται για αντίγραφα βακτηρίων που μπορούν να δημιουργηθούν σε εργαστήριο.

Αντίγραφα βακτηρίων (mirror bacteria) που κατασκευάζονται σε εργαστήριο θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο όλη τη ζωή στη Γη προειδοποιεί με πόρισμα της μια διεθνής ομάδα κορυφαίων επιστημόνων από πολλούς κλάδους.

Όλα τα δομικά μόρια της ζωής, όπως το DNA, οι πρωτεΐνες και οι υδατάνθρακες, έχουν μια μοναδική δομική ιδιότητα που εξακολουθεί να προβληματίζει τους επιστήμονες. Έχουν αυτό που ονομάζεται δομική ασυμμετρία ή χειραλικότητα, που σημαίνει ότι μπορούν να έχουν εναλλακτικές εκδοχές κατοπτρικής εικόνας παρόμοιες με την αριστερή και τη δεξιά εκδοχή ενός ανθρώπινου χεριού.

Το DNA και το RNA κατασκευάζονται από «δεξιόχειρα» μόρια ενώ οι πρωτεΐνες από «αριστερόχειρα» αμινοξέα. Αυτή η χειρομορφία ή η ευαισθησία των μορίων της ζωής υπαγορεύει τη χημική τους αντιδραστικότητα και πώς η ζωή αλληλεπιδρά με άλλη ύλη.

Τα mirror bacteria είναι υποθετικές συνθετικές μορφές ζωής που μπορούν να… χτιστούν με αντίστροφη ικανότητα. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι αυτοί οι αντικατοπτρισμένοι οργανισμοί θα διαφέρουν θεμελιωδώς από όλες τις γνωστές ζωές και θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικό κίνδυνο για τα οικοσυστήματα καθώς και για την ανθρώπινη υγεία, εάν δεν γίνει προσεκτική διαχείριση τους.

Οι κίνδυνοι

Αυτά τα συνθετικά βακτήρια, με τα μοναδικά χαρακτηριστικά τους, θα μπορούσαν να αποφύγουν τους φυσικούς θηρευτές όπως οι ιοί και τα μικρόβια που κρατούν υπό έλεγχο τους βακτηριακούς πληθυσμούς.

«Ένα συνθετικό αντικατοπτρισμένο μικρόβιο δεν θα ήταν απλώς ουσιαστικά αόρατο στα ζώα και τα πιθανά φυτά, αλλά και άλλα μικρόβια, συμπεριλαμβανομένων των ιών που θα μπορούσαν να το επιτεθούν και να το σκοτώσουν» λέει ο Βον Κούπερ, μικροβιολόγος από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ.
Αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει σε αυτές τις υποθετικές (προς το παρόν) μορφές ζωής να εξαπλωθούν εύκολα μεταξύ των οικοσυστημάτων, θέτοντας ανθρώπους, ζώα και φυτά σε συνεχή κίνδυνο μόλυνσης, προειδοποίησαν οι επιστήμονες.
Αν και η απειλή είναι θεωρητική οι ερευνητές είπαν ότι οι πιθανότητες πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά για να διασφαλιστεί ότι η επιστημονική πρόοδος είναι ευθυγραμμισμένη με τη δημόσια ασφάλεια.

«Αυτά τα βακτήρια θα μπορούσαν ενδεχομένως να αποφύγουν την άμυνα του ανοσοποιητικού, να αντισταθούν στους φυσικούς θηρευτές και να διαταράξουν τα οικοσυστήματα», δήλωσε ο Πάτρικ Κάι από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, κορυφαίος επιστήμονας στη συνθετική βιολογία.

«Αυτή η μορφή ζωής δεν υπήρξε ποτέ ούτε εξελίχθηκε. Κατά συνέπεια, όλες οι βιολογικές αλληλεπιδράσεις θα ήταν διαφορετικές ή πιθανότατα δεν θα λειτουργούσαν», είπε ο Δρ. Κούπερ.

Σε ένα τέτοιο βακτήριο αντίγραφο, όλα τα μόρια των δομικών συστατικών όπως το DNA και οι πρωτεΐνες αντικαθίστανται από τις εκδοχές τους με κατοπτρική εικόνα. Δεν μπορούν φυσικά να προκύψουν τις μορφές ζωής που γνωρίζουμε αλλά μπορεί να δημιουργηθούν τεχνητά σε ένα εργαστήριο. Αλλά για να γίνει αυτό εξακολουθεί να απαιτεί «σημαντικές ανακαλύψεις στην έρευνα συνθετικών κυττάρων», είπαν οι επιστήμονες.
Παρόλο που η ικανότητα κατασκευής τέτοιων μορφών ζωής θα μπορούσε να απέχει δεκαετίες, οι ερευνητές ζήτησαν την έναρξη συνομιλιών με τη συμμετοχή πολιτικών, επιστημόνων, βιομηχανίας, κοινωνίας των πολιτών και του κοινού για να χαραχθεί μια ασφαλής πορεία προς τα εμπρός.

«Ενώ τα mirror bacteria είναι ακόμα μια θεωρητική ιδέα και κάτι που πιθανότατα δεν θα δούμε για μερικές δεκαετίες, έχουμε την ευκαιρία εδώ να εξετάσουμε και να προλάβουμε τους κινδύνους πριν προκύψουν», είπε ο Δρ Κάι. «Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ένα σενάριο στο οποίο ένα βακτηρίδιο καθρέφτη δρα ως διεισδυτικό είδος σε πολλά οικοσυστήματα, προκαλώντας διάχυτες θανατηφόρες μολύνσεις σε ένα σημαντικό κλάσμα φυτικών και ζωικών ειδών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων» ανέφεραν οι επιστήμονες στο πόρισμα τους.

Naftemporiki.gr